του
Βαγγέλη Γεωργίου
Μέρος
2ο - Τί μας διαφεύγει όταν μιλάμε για τη
Βενεζουέλα
Μέχρι
να εμφανιστεί η Βολιβαριανή Επανάσταση,
η διακυβέρνηση της χωράς (1958-1998) είχε
μοιραστεί ανάμεσα στα δύο μεγάλα κόμματα
Acción Democrática και Partido Social Cristiano de
Venezuela(COPEI) μέσω συμφωνίας («Punto-Fijo»). Τα
πρώτα χρόνια επιτεύχθηκε μια σχετική
πολιτική σταθερότητα και αξιοσημείωτη
οικονομική ανάπτυξη.
Τα
πράγματα όμως χειροτέρευσαν όταν οι
ηγέτες του συστήματος «Punto-Fijo» υιοθέτησαν
νεοφιλελεύθερες πολιτικές ώστε να
ανταπεξέλθουν στην πετρελαϊκή κρίση.
Η κλυδωνιζόμενη οικονομία σάρωσε το
επίπεδο ζωής των Βενεζουελανών
διευρύνοντας τραγικά το χάσμα φτωχών
και πλουσίων, εκτινάσσοντας το ποσοστό
φτώχειας από το υψηλό 25% στο δυσθεώρητο
65%. Η ακαμψία του κρατικού μηχανισμού
στη λήψη αποφάσεων και τα ανεξέλεγκτα
κρούσματα διαφθοράς ανάγκασαν τον κόσμο
να βγει στους δρόμους το 1989. Μέσα σε λίγα
24ωρα σφαγιάστηκαν 400 άτομα ενώ χιλιάδες
τραυματίστηκαν από τις κατασταλτικές
δυνάμεις (επεισόδιο “Caracazo”). Οι ΗΠΑ
μάλιστα, σε αντίθεση με σήμερα προσφέρθηκαν
να βοηθήσουν οικονομικά την δοκιμαζόμενη
κυβέρνηση με το αζημείωτο, «κάντε
ιδιωτικοποιήσεις» και «φέρετε το ΔΝΤ».
Το
συχνότερο λάθος που παρατηρείται στην
Ευρώπη, είναι ότι πολλοί κρίνουν την
πολιτική στη Βενεζουέλα πάνω σε
δυτικοευρωπαϊκά-ευρωπαϊκά πρότυπα
αδιαφορώντας για μια ιδιαιτερότητα:
στην λατινοαμερικανική χώρα υπάρχει
διαχωρισμός του τρόπου διακυβέρνησης
από τον τρόπο εκλογής, όπως είχε επισημάνει
ο Samuel P.Huntington αρχές δεκαετίας του 1990.
Μπορεί οι κυβερνήσεις στην προ Τσάβες
εποχή να προέκυπταν από εκλογές, ωστόσο
η επιζήμια/διεφθαρμένη διακυβέρνησή
τους έφερε λαϊκή αγανάκτηση. Αυτό εξηγεί
την λαϊκή υποστήριξη στα δύο τσαβικά
πραξικοπήματα του 1992 (ο Τσάβες τότε ήταν
αξιωματικός στο σώμα των αλεξιπτωτιστών),
καθώς το ζητούμενο δεν ήταν η παγίωση
δημοκρατικών μηχανισμών αλλά ανάδειξη
αποτελεσματικών ηγετών που ενδιαφέρονται
για τον κόσμο.
Ο Τσάβες,
ουδεμία σχέση είχε με τους στυγνούς
μυστακοφόρους δικτάτορες που έχουν στο
μυαλό τους οι περισσότεροι Ευρωπαίοι.
Οι «παρεμβάσεις» (1992) Τσάβες, πλησίαζαν
αυτού του είδους τις δικτατορίες που ο
Maurice Duverger αποκαλούσε «προοδευτικές»,
γέννημα της κοινωνίας. Αυτές συμβαίνουν
διότι ο κόσμος δεν έχει τη δυνατότητα
να περάσει δημοκρατικά τη βούλησή του
και γι’ αυτό στάθηκαν αναγκαίες κάποιες
αποκλίσεις. Είναι εντυπωσιακό ότι ο
κόσμος απείχε από τις εκλογές και
επέστρεψε στις κάλπες, ψηφίζοντας
μάλιστα έναν πρώην πραξικοπηματία. Ό,τι
δεν κατάφερε με πραξικόπημα το πέτυχε
με εκλογές.
Το 2012 ο
διευθυντής του Center for Economic and Policy Research,
Mark Weisbrot, είχε γράψει στους New York Times πως
από τότε που το κόμμα του Τσάβες ανέλαβε
την εξουσία και πήρε τον έλεγχο της
εθνικής βιομηχανίας πετρελαίου, η
φτώχεια μειώθηκε στο μισό. Οι εγγραφές
στα κολλέγια υπερδιπλασιάστηκαν,
εκατομμύρια πολίτες απέκτησαν πρόσβαση
στην υγειονομική περίθαλψη για πρώτη
φορά, ενώ ο αριθμός των δικαιούχων για
δημόσιες συντάξεις τετραπλασιάστηκε.
Χωρίς
να υποκριθούμε ότι το σύστημα παρουσιάζει
σοβαρές δυστοκίες, πράγματι τα νούμερα
στην Παγκόσμια Τράπεζα και οι δείκτες
ανθρώπινης ανάπτυξης δείχνουν να
επιβεβαιώνουν τον Weisbrot. Το ζήτημα είναι
ότι, παρόλα αυτά, ο Τσάβες, και σήμερα ο
Μαδούρο, έχουν την στάμπα του δικτάτορα,
αλλά, όπως έγραψε στο twitter του ο συγγραφέας
John Wight, «ο Μαδούρο που συγκροτεί τη
Συντακτική Συνέλευση, σύμφωνα με το
Σύνταγμα, είναι ένας κακοποιός, αλλά οι
αποκεφαλισμένοι ακτιβιστές πολιτικών
δικαιωμάτων στη Σαουδική Αραβία είναι
μια αποδεκτή ρουτίνα (business as usual)» από
τους Δυτικούς.
Ωστόσο,
έντεχνα παραλείπεται να αναφερθεί ότι
το αποτέλεσμα της Συντακτικής θα περάσει
από δημοψήφισμα και όχι από έγκριση του
Μαδούρο, «έτσι όπως υποτίθεται ότι
πρέπει να λειτουργεί η δημοκρατία»,
λέει ο Stephen Lendman.
Πηγή:
Comments
Post a Comment